|
мўмин қулни озод қилиши ва марҳумнинг эгаларига - агар кечиб юбормасалар - хун тўлаши вожибдир. Агар марҳум ўзи мўмин бўлиб, сизларга душман қавмдан бўлса, фақат бир мўмин қулни озод қилиши вожиб. Агар у сизлар билан сулҳ тузган қавмдан бўлса, унинг эгаларига хун тўлаш ва бир мўмин қулни озод қилиш лозим. Бас, ким (озод қилиши учун бир қул) топишга қодир бўлмаса, Оллоҳга тавба қилиб муттасил икки ой рўза тутмоғи лозим. Оллоҳ билим ва ҳикмат эгаси бўлган зотдир“. [4:92]
Бу оятдаги Оллоҳ Таолонинг:
}وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلاَّ أَنْ يَصَّدَّقُوا {
– „Кимбирмўминнибилмайўлдирибқўйса, убирмўминқулниозодқилишивамарҳумнингэгаларига - агаркечибюбормасалар - хунтўлашивожибдир“, [4:92]
деган гапи бехосдан қилинган қотилликнинг жазоси хун ҳақи билан бирга каффорат эканига далолат қиляпти. Бу ишда ўлдирилган мусулмон бўладими, аҳли аҳд кофир бўладими, фарқи йўқ. Зеро, Оллоҳ Таоло шу оятнинг ўзида:
}وَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ وَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ {
– „Агарусизларбилансулҳтузганқавмданбўлса, унингэгаларигахунтўлашвабирмўминқулниозодқилишлозим. Бас, ким (озодқилишиучунбирқул) топишгақодирбўлмаса, Оллоҳгатавбақилибмуттасиликкиойрўзатутмоғилозим“, [4:92]
ҳамда:
}فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ {
– „Агармарҳумўзимўминбўлиб, сизларгадушманқавмданбўлса, фақатбирмўминқулниозодқилишивожиб“, [4:92]
дейди. Мана бу ерда мусулмонларга душман бўлган қавмдан бўлишига қарамай ўзи мўмин бўлса, бир мўмин қул озод қилинади, дейиляпти-да, бошқаси айтилмаяпти. Ундан олдинги оятда эса қул озод қилиш билан бирга хун ҳақи ҳам айтиляпти. Кейинги оят бу борадаги ҳукмнинг ҳар хиллигига далолат қилиб,
114-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222